'Ik dacht dat ik de 50 niet zou halen'

Dit interview met Mik uit 2016 is een momentopname. Hoe het nu met hem gaat, leer je via de sociale media.

Mijn verblijf in Londen was geen groot succes, kijkend naar de toegankelijkheid van het door mij gekozen hotel. Was ik maar in contact gekomen met Mik Scarlet voordat ik het hotel boekte. Mik is een toegankelijkheidsexpert. Daar is hij min of meer in gerold. Hij was eerst achtereenvolgens popartiest en een tv-persoonlijkheid. Die carrières waren helemaal opmerkelijk gezien het feit dat hij al sinds zijn 15e in een rolstoel zit.

Mik Scarlet en zijn vrouw Diane Wallace

Mik werd geboren met een zeldzame vorm van kanker. De artsen ontdekten dat toen hij zes weken oud was. 'De artsen vertelden mijn ouders dat ik het niet tot mijn vijfde zou halen. Ik had het geluk dat er een nieuw medicijn in de testfase zat. Ik was de jongste testpersoon. We hebben de ziekte allemaal overleefd. Over bijeffecten van het medicijn was toen nog niets bekend. Die bleken er wel te zijn. Ik liep kreupel met mijn rechterbeen. Voor de rest was ik tot mijn 15e in staat te lopen. Toen brak mijn ruggengraat, een laat bijeffect van het medicijn. Sindsdien beweeg ik mij voort in een rolstoel.

'Mijn ouders hebben voor mij gevochten. Ze verhuisden naar een ander deel van Londen zodat ik naar een school kon die mij wel accepteerde. Ze vertelden me dat ik beter en taaier was dan andere kinderen. Nadat ik mijn ruggengraat brak, verloor ik mijn vrienden. Ik dacht dat het allemaal voorbij was, totdat ik begon met muziek maken. De muziek was mijn redding.

‘Geen posters van een muzikant in een rolstoel’

Mik werd een professionele musicus. Zijn eerste band heette Freak UK en had aardig wat succes. Ze toerden met Gary Numan (bekend van zijn hits Cars en Are friends electric, JP). Mik trad op het podium op in zijn rolstoel, wat geen vreemde opmerkingen opleverde. Maar toen het moment was gekomen om een platencontract te tekenen, bleek de rolstoel een probleem voor de platenmaatschappij. Zij betoogden dat 'meisjes geen poster van een muzikant in een rolstoel boven hun bed hangen'.

Einde van zijn muzikale carrière? Nee, Mik begon een andere band: Eroticis, een dance act. ‘Het werd zelfs groter dan Freak UK. Ik genoot van mijn leven in die periode en dacht niet veel na over de toekomst. Ik dacht dat ik de 50 niet zou halen. De tournees bleken bepalend voor hoe de rest van mijn leven zich ontwikkelde. Al tijdens de periode met Freak UK ontmoette ik Diane in een nachtclub. We trouwden in 2005. Op een keer was ik op tournee met Eroticis toen de computer crashte. Ik slaagde erin het ding op het podium te repareren, terwijl ik tegen het publiek sprak. Toevallig was er iemand van ITV aanwezig die onder de indruk was van mijn performance en mij uitnodigde om te komen praten over een eigen tv-programma. Dat zou mijn tweede carrière zijn.’

Toegankelijkheid en beperking op tv

We hebben het over de late jaren 80/begin jaren 90 wanneer Mik voor het eerst op de Britse televisie verschijnt. 'Mijn eerste programma ging over groene onderwerpen. Recycling en dat soort zaken. Van 1990 tot 1992 presenteerde ik een kinderprogramma. Mijn rolstoel was er duidelijk zichtbaar in. Niemand stelde een vraag. Vergeleken met 2016 was de situatie betreffende het accepteren van een beperking in het publieke leven toen beter. Recent is er discussie geweest over een presentatrice die maar één arm heeft. Ouders begonnen vragen te stellen over hoe zij dit aan hun kinderen moeten uitleggen.'

Mik maakte ook programma's over toegankelijk reizen. Hier is een voorbeeld: zijn uitzending over een bezoek aan Amsterdam in een rolstoel.

Het noodlot leek in 1999 weer toe te slaan. Mik raakte betrokken in een auto-ongeluk direct nadat hij een nieuw contract had getekend bij de BBC. Hij brak zijn rug opnieuw. Sindsdien bestaat zijn lichaam van zijn heupen tot zijn borst uit metaal. Maar hij ervoer ook iets positief. 'Na het ongeluk en de operatie was ik weer in staat mijn voeten te voelen als ik ze op de grond zet. Dat was in 25 jaar niet het geval geweest. In theorie zou ik misschien zelfs weer kunnen wandelen. Het zou drie operaties vergen en jaren van revalidatie. Ik besloot dat niet te doen. Het zou te veel van mij vragen, vergeleken met het eventuele voordeel weer te kunnen lopen. Dit besluit veroorzaakte een storm van media-aandacht en verwarring bij mijn artsen. Mijn tv-carrière was op dat moment voorbij en ik moest weer een switch maken. Ik besloot toegankelijkheidsadviseur te worden. Later pikte ik ook mijn televisiewerk en de muziek opnieuw op.'

‘Toegankelijkheid is niet alleen een zaak van geld’

Mik zette zijn eerste stappen op het pad van toegankelijkheidsadvies aan anderen op de leeftijd van 17. 'Ik ging naar de bioscoop, maar ik kon niet naar binnen. Ik contacteerde de manager en vertelde hem hoe hij de bioscoop toegankelijk kon maken. Tijdens mijn muziekcarrière trad ik in veel nachtclubs op die ook niet toegankelijk waren. Ik vertelde hen wat daaraan te doen. Dit millennium begon ik met Mik Scarlet Access. Het is een eenmansbedrijf waarmee ik mij richt op de kleinere ondernemingen. Als die eenmaal toegankelijk worden, moeten de grotere volgen. Een voorbeeld van een project waar ik aan heb meegewerkt, is de herontwikkeling van Kings Cross en de wijde omgeving, inclusief het plein waar wij nu het interview hebben in de Lighterman pub.’

Na het interview gaat Mik naar het rolstoeltoilet. Hij keert verbaasd terug: 'Het toilet is niet toegankelijk genoeg! Ik had moeite om een goede greep te krijgen om mezelf op te kunnen tillen.' Adviseren over de toegankelijkheid van de gebouwen in de wijde omgeving van Kings Cross behoorde niet tot zijn taak.

Afbeelding invoegen

The Lighterman pub is rolstoeltoegankelijk
via de entree in de linkerhoek. Jammer van
het rolstoeltoilet

‘Ondernemingen huren mij voor advies in, omdat ik zelf in een rolstoel zit en een expert ben in toegankelijkheid. Ik weet hoe het gemis aan toegankelijkheid invloed heeft op mijn leven en op dat van andere mensen met een beperking. Wanneer ik werk, denk ik ook aan andere categorieën mensen met een beperking. Ik ben actief voor een dovenorganisatie, de Chair of Equity’s Deaf and Disabled Members Committee. Ik geef niet alleen advies over fysieke toegankelijkheid, maar ook over handige manieren die niets kosten om mensen met een beperking behulpzaam te zijn. Mensen met een verstandelijke beperking bijvoorbeeld kunnen goed worden geholpen door vriendelijk te zijn en hen van eenvoudige informatie te voorzien. Veel ondernemingen proberen het toegankelijk zijn te vermijden door te zeggen "we zien maar weinig mensen met een beperking". Natuurlijk niet! Als je niet toegankelijk bent, zullen ze niet komen. Ik bied momenteel een speciale training, onder andere voor Network Rail. Ik leer hun werknemers zo behulpzaam en toegankelijk mogelijk te zijn.

‘Sociale media hebben de manier waarop mensen met een beperking samenwerken om een betere toegankelijkheid te verkrijgen grondig veranderd. De invloed daarvan is groot. Bij de traditionele media besteedt Channel 4 veel aandacht aan het onderwerp.’

Londen zou van andere steden kunnen leren

Hoe ik Londen zelf ervoer, kun je elders op deze site lezen. Hoe oordeelt Mik over over de toegankelijkheid van de stad en andere plaatsen in Groot-Brittannië? 'In centraal Londen wordt de situatie beter, maar het is nog steeds geen Barcelona of Berlijn. In Barcelona zijn bijvoorbeeld alle metro's, trams en bussen toegankelijk. Dat is hier niet het geval. Je moet eerst onderzoek plegen voordat je naar Londen komt. Ik was recent in Norfolk. Tot mijn verrassing bleek die stad zeer goed toegankelijk. Liverpool doet het ook goed. Bristol dan weer helemaal niet. Toegankelijkheid is een verantwoordelijkheid van iedere afzonderlijke gemeenteraad. Daarom zijn er grote verschillen in dit land. Groot-Brittannië heeft de VN Conventie inzake Mensenrechten voor Mensen met een Beperking ondertekend, maar de regering concentreert zich op onze Equality Law die minder uitgesproken is inzake toegankelijkheid. Alle publieke overheidsinstellingen moeten wettelijk bewijzen dat ze de toegankelijkheid verbeteren. Daar liggen kansen voor mijn eigen onderneming. Stel je voor: zelfs ziekenhuizen voldoen niet altijd aan de vereiste standaarden!’

Voor degenen die meer willen weten over Mik zijn toegankelijkheidswerk: kijk eens op zijn site.

Mik is de leeftijd van 50 gepasseerd en is er nog steeds. Zijn meest favoriete song heeft echter wel met het levenseinde te doen. Het is I die you die van Gary Numan.